Artikelenreeks: docent/student van vo en ho aan het woord
September
Vo-docent aan het woord: ‘Meer houvast voor het profielwerkstuk’
Het profielwerkstuk bereidt leerlingen voor op werkwijzen die in het hoger onderwijs gebruikelijk zijn. De nieuwe projecthandleiding en het werkboek PWS geven houvast om alvast hieraan te wennen.
“Waar heb je zelf het meest aan gehad op de havo”, vroeg Greetje Kranenburg (docent biologie/NLT bij het Insula College) eens aan een oud-leerling die ze op een open dag weer tegenkwam. Zonder aarzeling noemde hij het profielwerkstuk.
Oktober
Vo-afdelingsleider en werkgroep aan het woord: ‘Met vaardighedenraamwerk de ontwikkeling van vaardigheden zichtbaar maken’
Drie pilotscholen gaan het nieuwe Raamwerk Vaardigheden toepassen. Bas van Houte van PENTA College ziet veel toegevoegde waarde: “Docenten maken samen inzichtelijk waar de overlap zit.”
Bij geschiedenis, Nederlands en diverse andere vakken krijgen scholieren de opdracht om een presentatie te geven. Maar kunnen scholieren de opgedane ervaringen bij het ene vak toepassen bij een volgende presentatie-opdracht? Zit er samenhang in het oefenen van presenteren? En kunnen zij deze leerervaringen toepassen bij de presentatie van het profielwerkstuk, de meesterproef van het voortgezet onderwijs?
November
Vo-docent en scholier aan het woord: ‘Ik wil zoveel mogelijk leerlingen met Bedrijfseconomie’
Ondernemers in de dop: zo ziet economiedocent Ruud de Kort zijn leerlingen graag. Hij doet er daarom alles aan om Bedrijfseconomie (BE) onder hun aandacht te brengen.
Voor Ruud de Kort van Lyceum Schravenlant in Schiedam is het zonneklaar: leerlingen hebben veel meer aan BE (voorheen M&O) dan aan het vak economie. Niet alleen voor leerlingen die na de middelbare school een economische opleiding willen volgen, maar voor iedereen die ooit in de toekomst bedrijfsleider wil worden.
Ook voor mensen die in de toekomst voor zichzelf willen beginnen is Bedrijfseconomie waardevol. Ondernemer, dat ben je nogal snel, vindt Ruud. “Ik wijs leerlingen erop dat ze als schoonheidsspecialist, kapper of chirurg straks óók een zaak te runnen hebben.”
December
Vo- en hbo-docent aan het woord over Taalontwikkelend Lesgeven: 'Doelbewust lesgeven in je eigen vaktaal'
Taalontwikkelend Lesgeven (TOL), iedere vakdocent kan hiermee de resultaten drastisch verhogen. Het is vooral een kwestie van taalbewust doceren, want als vakdocent geef je al les in vaktaal.
Taalvaardige scholieren en studenten hebben de gereedschappen in handen om betere antwoorden te formuleren op toetsen en examens. Maar ook snappen zij makkelijker de begrippen van docenten, waardoor ze minder snel afhaken. Dat kan de uitval van studenten in het hoger onderwijs flink terugdringen.
December
Vo- en hbo-docent aan het woord over wiskunde: ‘Je wordt pas goed in wiskunde als je wiskunde doet’
Online wiskunde-opgaven die meetellen voor het examencijfer: daarmee behalen eerstejaars studenten werktuigbouwkunde veel betere resultaten dan voorheen. Veel trainen is dé sleutel tot studiesucces op vo en ho.
Juriaan van der Graaf twijfelt er niet aan: wiskundedocenten in het voortgezet onderwijs spelen een cruciale rol bij het studiesucces van studenten bij vervolgonderwijs waar wiskunde een grote rol speelt. Hoe meer zij scholieren laten oefenen, hoe beter voorbereid op technische opleidingen, bedrijfskunde, economie en nog veel meer.
Januari
Werkgroep vakinhoudelijke aansluiting economie in stand-by modus
De werkgroep vakinhoudelijke aansluiting economie wordt omgezet in een werkgroep ‘in stand-by modus’. Mariska Oudwater, coördinator van de werkgroep, legt uit waarom dit passend is.
Er zijn geen nieuwe doelstellingen meer te formuleren voor de werkgroep vakinhoudelijke aansluiting economie. Dat wil niet zeggen dat de overstap van het vo naar de economische opleidingen voor iedere student soepel verloopt. De oplossingen daarvoor liggen meer op het vlak van de aansluitingsthema’s Loopbaanontwikkeling en -begeleiding (LOB) en ho-vaardigheden, dan op het terrein van de vakinhoudelijke aansluiting economie. De vakinhoudelijke aansluiting is goed mits de student op de havo examen heeft gedaan in het vak Bedrijfseconomie (BE). Zie voor meer informatie het artikel ‘Succesvol in een economische opleiding na je vooropleiding? Kies bedrijfseconomie!’.
Februari
Mentor en coach aan het woord over coachende gesprekken: 'Hoe je mét de leerling en niet tegen de leerling praat'
Hoe stimuleer je leerlingen om hun blikveld te verruimen? Marthe Poot en Ingeborg Malais voeren betekenisvolle gesprekken met leerlingen om ze te laten nadenken over profielen en studiekeuzes.
Hoe beter leerlingen weten wat ze na de havo gaan doen, hoe makkelijker het is om ze te motiveren in het vierde en vijfde leerjaar. Dat is de ervaring van Ingeborg Malais, docent maatschappijleer bij het Willem de Zwijger College in Papendrecht. “De winter is een donkere tijd voor veel leerlingen, zeker in deze covid-periode. Als ze vooruit kunnen kijken naar een nieuwe start na hun examen, dan trek je ze daarmee door een moeilijke periode heen. Daarom vind ik goede gesprekken heel belangrijk.”
Maart
Hoger onderwijs aan het woord over de doorstroommonitor: 'Doorstroomcijfers helpen om instroom en uitval beter te begrijpen'
De doorstroommonitor van het Samenwerkingsverband vo-ho laat geen succesvolle knoppen zien om de aansluiting direct te verbeteren. Wel helpt de monitor om instroom, keuzegedrag en uitval beter te doorgronden.
Wat zijn succesvolle interventies bij een soepele doorstroom van het voortgezet naar het hoger onderwijs? Met dat doel brengen Hogeschool Inholland, Hogeschool Rotterdam en Hogeschool Thomas More sinds 2016 gezamenlijk de trends in kaart bij de in- en doorstroom van studenten. In 2019 heeft ook de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) zich aangesloten bij de werkgroep. Zo kunnen zowel de data van het hbo als de universiteit worden geanalyseerd.
April
Vo en hbo aan het woord: leerlijn onderzoeksvaardigheden professioneel aanpakken
Hoe krijg je de onderzoeksvaardigheden en daarmee ook het profielwerkstuk naar een hoger niveau? Het Wolfert Lyceum ontwikkelt hiervoor een onderzoekslijn van klas 2 havo/vwo naar het laatste schooljaar. De opleiding Verpleegkunde van Hogeschool Rotterdam bouwt hier graag op voort.
Een veel te brede onderwerpkeuze of weinig onderscheid tussen hoofd- en deelvragen. Profielwerkstukken missen weleens diepgang, zagen docenten op het Wolfert Lyceum in Bergschenhoek. Leerlingen bleken enorm te worstelen met de opzet van een onderzoek of met het formuleren van goede vragen voor interviews. “De begeleiding vroeg onnodig veel energie van de begeleiders bij de leerlingen”, zegt Els Meijknecht, teamleider onderwijs bij het Wolfert.
Mei
Vo-docent aan het woord over taalbeleid: ‘Logisch om taalvaardigheid op nummer 1 te zetten’
Taalvaardigheid en bevlogenheid gaan hand in hand, vindt docent John Legerstee van het Montfort College in Rotterdam. Hij laat zijn leerlingen zelf een dagboek bijhouden in de klas. Dat raakt ze.
John Legerstee is docent Nederlands voor de bovenbouw van havo en vwo op het Montfort College in Rotterdam-Zuid. Zijn leerlingen komen uit een wijk waar het sociaal nog niet goed (genoeg) gaat en ze staan relatief vaak ‘bovenaan de verkeerde lijstjes’, zoals hij het formuleert.
Juni
Vo-docenten aan het woord over academische vaardigheden: ‘Leerlingen zien ineens dat vaardigheden nuttig zijn’
Het vak Academische Vaardigheden van het Schoonhovens College heeft de status als examenvak verworven. Vakdocenten Liesbeth Dirks en Justin Peters zijn enthousiast over de opbrengsten. “Leerlingen zien ineens dat vaardigheden nuttig zijn.”
Feiten moet je onthouden, vaardigheden moet je stap voor stap onder de knie krijgen. Alle vwo-leerlingen van het Schoonhovens College volgen daarom in de bovenbouw het vak Academische Vaardigheden. Met onderzoeksvaardigheden, reflectie op wetenschap en kritisch denken wil de school de leerlingen beter voorbereiden op een studie en de w van vwo uit de verf laten komen.
